Samenvatting

De onderzoekers raakten door hun eigen ervaring met het maken en tentoonstellen van theater of dans voorstellingen, geinteresseerd in de mogelijkheden van productgericht werken binnen dramatherapie. De onderzoekers leerde het begrip therapeutisch theater kennen, een methode die volgens de literatuur als effectief werd beschreven in de behandeling van mensen die middelenafhankelijk zijn (geweest). Gezien het hoge percentage aan terugval naar de beëindiging van de behandeling bij mensen die middelenafhankelijk zijn geweest en de noodzaak om de nodige aandacht te besteden aan nazorg, wilden de onderzoekers achterhalen hoe deze dramatherapeutische methode ingezet zou kunnen worden in de nazorg. In de literatuur werd echter niet duidelijk beschreven op welke wijze therapeutisch theater kan worden ingezet om de effectiviteit van therapeutisch theater te waarborgen. Bovendien bleek de dramatherapeutische methode niet ingezet te worden in Nederland. Binnen Duitsland bleken er wel dramatherapeuten en theaterpedagogen te zijn die geschreven hadden over en/of gewerkt hadden in theaterprojecten met met mensen die middelenafhankelijk zijn geweest in het kader van nazorg. Het leek de onderzoekers van belang om de kennis en ervaringen over de inzet van (therapeutisch) theater in de nazorg met 74 mensen met een middelenafhankelijkheid van dramatherapeuten en theaterpedagogen vanuit Duitsland naar Nederland (momenteel is er alleen Duitstalige literatuur) over te dragen. Met name door dat er op deze wijzen gekeken kon worden naar innovatieve mogelijkheden om het werkveld van de dramatherapeut buiten het reguliere werkveld te verbreden. Dit leek belangrijk voor aankomende dramatherapeuten gezien de huidige bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg. De vraagstelling die hier uit voort kwam was ‘Hoe wordt de dramatherapeutische methode therapeutische theater in gezet in het kader van nazorg bij mensen die middelenafhankelijk zijn (geweest)?’. Voor het beantwoorden van deze vraag hebben de onderzoekers het begrip therapeutisch theater verbreedt, door niet enkel te kijken naar projecten waar theaterpeutisch theater in de nazorg werd toegepast bij mensen die middelenafhankelijk zijn geweest maar ook naar andere manieren om theatervoorstellingen te maken met mensen die middelenafhankelijk zijn geweest in de nazorg. Hierdoor hebben de onderzoekers data kunnen verzamelen uit zes verschillende soorten interviews met tien respondenten. De onderzoekers hebben door deze interviews een beeld kunnen krijgen van de gehanteerde theatervormen, dramatherapeutische interventietechnieken en de therapeutische aanpak binnen therapeutisch theater. Hierdoor kan er een beeld gevormd worden van de wijze waarop therapeutisch theater wordt toegepast in de nazorg met mensen die middelenafhankelijk zijn geweest. Met name de therapeutische theatervoorstellingen die worden gemaakt zonder therapeutische intenties, op een supportieve manier blijken effectief te zijn als het gaat om het re-integreren van de spelers op sociaal en beroepsmatig gebied in de maatschappij.