Samenvatting

In dit onderzoek staat de verbinding tussen het leren zichtbaar maken van Hattie (2008) en de theorie van de mindsets van Dweck (2007) centraal. Het doel van dit onderzoek is om de werkhouding van leerlingen ten opzichte van eigen doelen te bevorderen aan de hand van een growth mindset. Het onderzoek wordt uitgevoerd op PCB de Oranje Nassau in Zwammerdam. Dit is een voorbeeldschool wat betreft wetenschap en techniek, en leren zichtbaar maken (Boer & Graaff, 2016). De school streeft naar onderwijs waarin de leerlingen niet streven naar een goed cijfer maar streven naar verrijking van zichzelf door het werken aan eigen doelen. De inspanning van de leerling is hierbij belangrijker dan de prestatie. Deze werkhouding wil de school bij de leerlingen laten leven door het bevorderen van een growth mindset. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat een growth mindset bijdraagt aan verandering in de werkhouding van leerlingen (Boaler, 2013, p. 143). Dweck (2007) wil dat de leerling zichzelf beoordeelt op inspanning en niet op prestatie. Hattie (2016) heeft als doel dat de leerling de regie heeft over zijn of haar eigen leerproces. Als je deze twee theorieën samenvoegt dan heeft de leerling een growth mindset nodig om een positieve werkhouding te hebben tegenover zijn of haar eigen leerproces. Deze gedachte is getest in dit onderzoek om te zien of PCB de Oranje Nassau dit kan inzetten in het onderwijs.
In dit onderzoek worden verschillende activiteiten besproken die een growth mindset bevordert bij leerlingen. Een aantal hiervan zijn gebaseerd op de activiteiten beschreven door Ricci (2017) of Clarke (2016). De eerste activiteiten hebben als doel om de beginsituatie van de leerlingen in beeld te krijgen. Daarna worden er lessen over de werking van de hersenen besproken. Vervolgens wordt er gewerkt met activiteiten waarin leerlingen inzicht krijgen in hun eigen mindset. Tijdens deze activiteiten wordt er een verbinding gelegd met het werken aan eigen doelen. De leerkracht kan effectieve feedback inzetten om de werkhouding te bevorderen. Letschert geeft aan dat een leerling inzicht krijgt in zijn of haar goede eigenschappen door effectieve feedback. Hierdoor kan de leerling zichzelf ontwikkelen (Hoogendam, 2015). Uit de resultaten van deze activiteiten en de vragenlijsten is gebleken dat de growth mindset van de groep is bevorderd. De leerlingen passen de theorie bewust toe, dit blijkt ook uit de resultaten over de werkhouding. Door de nulmeting en de vragenlijst te vergelijken is een groei zichtbaar van het aantal leerlingen dat het werken aan eigen doelen belangrijker vindt dan cijfers.
Samengevat kan gesteld worden dat een leerkracht op PCB de Oranje Nassau de growth mindset kan bevorderen door de leerlingen te informeren over de werking van de hersenen, leerlingen inzicht te geven in de relatie van uitspraken en gevoelens met mindsets en effectieve feedback te geven waardoor de leerlingen eigen doelen belangrijker gaan vinden dan cijfers. De leerkracht zal zich tijdens de ontwikkeling van een growth mindset en nadat de groep een growth mindset cultuur laat zien, richten op het toepassen van de growth mindset tijdens het werken aan eigen doelen. Door deze manier van werken zal er een groei zichtbaar worden in de werkhouding van de leerlingen ten opzichte van het werken aan eigen doelen.