Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Randstad Letselschade en Advies BV (hierna: Randstad). Randstad heeft deze opdracht verstrekt naar aanleiding van de schadevergoedingen die zijn gevorderd vanwege een verkeersongeval waar cliënten van Randstad bij betrokken waren. Dit soort zaken betreffen verkeersongevallen die tussen een gemotoriseerde - en een niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer hebben plaatsgevonden. Randstad behartigt in deze situatie voornamelijk de belangen van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemers van veertien jaar of ouder. Wanneer Randstad de verzekeraar van de tegenpartij aanschrijft, blijkt in de praktijk dat de verzekeraar van de tegenpartij de volledige aansprakelijkheid van haar cliënt niet erkent, omdat zij van mening zijn dat er sprake is van eigen schuld van de cliënt van Randstad op grond van art. 6:101 BW. In zo’n geval vergoedt de verzekeraar van de tegenpartij de schade van de cliënt van Randstad niet meer dan 50%, alhoewel de verzekeraar van de tegenpartij uit hoofde van art. 185 Wvw gehouden is 50% van de totale schade te vergoeden.
Tussen Randstad en de verzekeraar van de tegenpartij ontstaan discussies, omdat art. 6:101 BW ruimte geeft voor schuldverdeling tussen de betrokken partijen. Deze discussies gaan vaak over de feiten en omstandigheden die tot toerekening van de eigen schuld van de cliënt van Randstad leiden. Tevens wordt er gediscussieerd over de hoogte van de schadevergoeding die de verzekeraar van de tegenpartij moet vergoeden. Indien er sprake is van eigen schuld van de cliënt van Randstad, wordt een percentage van de vergoeding in mindering gebracht op de totale schadevergoeding. Als gevolg hiervan wordt er geen overeenstemming bereikt en ontstaan er discussies over het percentage van de schadevergoeding. Randstad kan niet succesvol onderhandelen met de verzekeraar van de tegenpartij over het schadevergoedingspercentage waar haar cliënt recht op heeft, waardoor zij niet de maximaal haalbare schadevergoeding kunnen eisen. Aangezien er geen vaste regels bestaan over de vaststelling van het schadevergoedingspercentage ( causaliteitsverdeling en de billijkheidscorrectie) en het percentage afhankelijk is van de feiten en omstandigheden, heeft Randstad een jurisprudentieonderzoek laten uitvoeren. Naar aanleiding van het praktijkprobleem van Randstad is in dit onderzoek de volgende centrale vraag beantwoord:
Welk advies kan Randstad Letselschade en Advies cliënten geven met betrekking tot de causaliteitsverdeling en billijkheidscorrectie die ten voordele van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemers bij eigen schuld bij verkeersongevallen wordt toegepast blijkens jurisprudentie?
Dit onderzoek geeft Randstad inzicht in de causaliteitsverdeling en de billijkheidscorrectie die de rechter in het voordeel van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemers toepast bij toerekening van de eigen schuld in de zin van artikel 6:101 BW.
Voor dit onderzoek zijn 35 uitspraken geanalyseerd die zijn verdeeld over drie categorieën. Er zijn twintig uitspraken geanalyseerd waar de rechter een schadevergoeding van meer dan 50% heeft toegekend. Er zijn tien uitspraken geanalyseerd waar de rechter een schadevergoeding van maximaal 50% heeft toegekend en er zijn vijf uitspraken geanalyseerd waar de rechter een vergoeding van minder dan 50% heeft toegekend. De toekenningen van de schadevergoedingen zijn in de categorieën in het voordeel, nadeel en op basis van de 50%-regeling aan de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer bij eigen schuld vergoed. In de uitspraken is gekeken naar factoren die hebben geleid tot de causale verdeling en een billijkheidscorrectie bij eigen schuld van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer.
Uit de geanalyseerde uitspraken is gebleken dat de causale verdeling en billijkheidscorrectie in het voordeel van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer worden toegepast wanneer de hoofdfactor ‘verwijtbaarheid’ bij de causale verdeling en de billijkheidscorrectie van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer kleiner is dan bij de gemotoriseerde verkeersdeelnemer. Bij de causale verdeling moeten bijkomende factoren als zicht, licht, afstand, snelheid of voorrang niet toe te rekenen zijn aan de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer. Bij de billijkheidscorrectie nemen rechters factoren als leeftijd van de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer en de ernst van het letsel van deze verkeersdeelnemer in acht. Dit geldt ook voor de draagplicht van de gemotoriseerde verkeersdeelnemer. Hiermee wordt bedoeld of de tegenpartij een verzekering heeft. Uit de jurisprudentie is gebleken dat er meer dan 50% wordt toegekend aan de niet-gemotoriseerde verkeersdeelnemer als blijkt dat de gemotoriseerde verkeersdeelnemer verzekerd is tegen de aansprakelijkheid.
Op basis van de resultaten van dit praktijkgerichte onderzoek zijn een aantal aanbevelingen gedaan. Randstad wordt aanbevolen de toedracht van de zaak goed te bestuderen en op basis hiervan te bepalen in welke mate haar cliënt heeft bijgedragen aan het ontstaan van het verkeersongeval. In de toedracht van de zaak kunnen zij de aanwezigheid van de factoren die zowel bij de causale verdeling als bij de billijkheidscorrectie in dit onderzoek naar voren zijn gekomen, beoordelen. Daarnaast is geadviseerd de overzichten van dit onderzoek, die bestaan uit samenvattingen van de geanalyseerde uitspraken en de daar bijhorende tabellen, te gebruiken als leidraad om de reeds aangemelde zaken en nieuwe zaken mee te vergelijken. Aangezien Randstad een intercultureel juridisch adviesbureau is, wordt tot slot nog aanbevolen om cliënten met een niet-westerse achtergrond, te voorzien van extra juridische informatie omtrent verkeersongevallen.