Samenvatting

Inleiding: Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is een stoornis waarbij de taal in de hersenen minder goed wordt verwerkt. Een kind heeft hierdoor problemen met het praten of met het begrijpen van taal. De taalontwikkeling verloopt anders dan bij leeftijdsgenoten. TOS bij kinderen kan leiden tot grote problemen in het sociale leven op latere leeftijd. Ook hebben zij een verhoogd risico op problemen in het onderwijs. Ongeveer 7% van de kinderen hebben te maken met een TOS. Sinds preventieve logopedie steeds vaker wordt geschrapt door bezuinigingsplannen, is een belangrijke rol ontstaan voor peuterspeelzaalleidsters en leerkrachten: het signaleren van een TOS. De opdrachtgever merkt dat deze professionals moeite hebben met het signaleren van een TOS en niet goed weten wat een TOS inhoudt. De onderzoeksvraag luidt als volgt: ‘Wat is de huidige kennis van peuterspeelzaalleidsters en leerkrachten van groep 1, 2 en 3 in Vlaardingen omtrent TOS en de signalering hiervan?’.

Methode: Middels een vragenlijst is inzicht verkregen in de huidige kennis van één peuterspeelzaalleidster en tien leerkrachten werkzaam op basisscholen in Vlaardingen. Ook is er een korte behoefte-inventarisatie uitgevoerd. Gesloten vragen zijn kwantitatief geanalyseerd en open vragen zijn kwalitatief geanalyseerd.

Resultaten: Er waren 11 deelnemers aan het onderzoek. Eén deelnemer was werkzaam als peuterspeelzaalleidster en de overige deelnemers waren werkzaam als leerkracht. De resultaten laten zien dat de deelnemers gemiddeld een 7,0 scoren op de kennisvragen. Dit wordt als ruim voldoende beschouwd. Uit de open vragen bleek dat over het algemeen niet alle signalen van een TOS werden benoemd. Mogelijk herkennen deelnemers niet alle signalen van een TOS. Ook blijkt dat leerkrachten en de peuterspeelzaalleidster weinig bekend zijn met hulpmiddelen voor de vroegsignalering. Een groot deel van de deelnemers heeft geen onderwijs gevolgd over TOS. Tot slot heeft een groot deel behoefte aan meer kennis omtrent dit onderwerp.

Conclusie: Geconcludeerd kan worden dat de huidige kennis van de deelnemers voldoende is om een TOS te signaleren. Uit de analyse blijkt echter dat gemiddeld 45% van de deelnemers niet alle signalen van een TOS beschreef in de antwoorden. Mogelijk kennen de deelnemers niet alle signalen of heeft dit te maken met het niet volledig beschrijven van een antwoord.

Aanbevelingen: De logopedisten van ‘Logopediepraktijk Peter Helderop’ wordt aanbevolen om een bijdrage te leveren aan kennisverspreiding over TOS. Dit kan middels een scholing, een folder en samenwerking met de professionals. Tevens kunnen de hulpmiddelen betreft vroegsignalering bekend worden gemaakt en kunnen de signalen van een TOS worden besproken. Aan de PABO wordt geadviseerd om TOS in het curriculum op te nemen. Verder onderzoek is geïndiceerd.