Vrije tijd van speciale kinderen, ook een opgave voor ouders!?
Vrije tijd van speciale kinderen, ook een opgave voor ouders!?
Samenvatting
Vrije tijd van speciale kinderen, ook een opgave voor ouders!?
Binnen de dagbehandeling van Stichting Kompaan was er de vraag wat kinderen in hun vrije tijd doen en welke invloed ouders daar op hebben. Zorgen waren er omtrent de vrijetijdsinvulling wanneer kinderen niet op de dagbehandeling zijn of wanneer ze klaar zijn met de behandeling. Aansluitend op deze zorg is dit onderzoek gestart met als hoofdvraag:
'Op welke manier geven ouders invulling aan de vrije tijd van hun kind dat naar een dagbehandeling gaat?' Naast het theoretische onderzoek zijn ouders geïnterviewd over de vrije tijd van hun kind en hun invloed daarop.
Kinderen met ontwikkelings- of gedragsstoornissen komen na schooltijd naar de dagbehandeling om behandeling te volgen. Deze behandeling sluit aan bij de hulpvraag die ouders/verzorgers hebben gesteld in samenspraak met de hulpverlening. Op de groep wordt gewerkt met een methodiek die aangepast wordt op het kind. Op de dagbehandeling krijgen kinderen ook te maken met vrijetijdsinvulling. Er zijn diverse momenten op de dag dat ze samen met de pedagogisch medewerker afspraken maken om een activiteit te gaan doen. De kinderen leren hier vaardigheden die van belang zijn bij het uitvoeren van een activiteit en die passen bij hun ontwikkelingen (samenwerken, sociaal vaardig worden etc). Ook tijdens de activiteit worden ze gestuurd om het voor hen zo leerzaam mogelijk te maken.
De meeste kinderen die dagbehandeling volgen hebben een stoornis. Er zijn vier stoornissen aan de orde geweest die voorkomend zijn binnen de dagbehandeling; ADHD, ASS, ODD en in het kort NLD. Daarbij is beschreven welke opvoedingshandelingen toegepast kunnen worden en wat dit betekent voor vrijetijdsbesteding. Bij alle vier de stoornissen kwam naar voren dat structuur en duidelijkheid belangrijke aspecten zijn. Dit is zijn ook belangrijke onderdelen die op de dagbehandeling worden nagestreefd.
Vrije tijd is de tijd die iemand heeft na het uitvoeren van levensverrichtingen. Vrije tijd kan op verschillende manieren ingevuld worden, zo zijn er verplichtingen, dingen die alleen gedaan kunnen worden en dingen die samen gedaan kunnen worden. Vrije tijd is belangrijk omdat kinderen in deze tijd leren wat hun interesses zijn en waar hun kwaliteiten liggen. Ook leren ze verschillende vaardigheden.
Vrije tijd begeleiden vraagt ook wat van de ouder. Om vrije tijd in goede banen te leiden zijn twee aspecten belangrijk: het verduidelijken van keuzes en activiteiten en het aanleren en visualiseren van sociale regels. Binnen Stichting Kompaan is er ook de module PPT. Tot slot is er nog gekeken naar het aanbod dat er in Tilburg ligt aan activiteiten voor kinderen met een stoornis.
In het onderzoek zijn de ouders van de kinderen geïnterviewd. Hierbij ging het onder andere over wat hun kind doet in zijn vrije tijd. De kinderen spelen veel samen(buiten spelen, knutselen), doen elektronische activiteiten (Nintendo WII, Nintendo DS) en zitten op clubjes (streetdance, voetbal). Wanneer ouders met hun kind een activiteit ondernemen zijn het meer de grotere activiteiten als een dagje naar een pretpark.
Ouders houden rekening met hun kind. Ze bereiden hun kind voor als er iets komen gaat of iets anders gaat dan anders, ze beperken de elektronische speeltijd van het kind en prikkelen hem zo om ook andere activiteiten te ondernemen. Ouders stimuleren hun kind ook in het sociaal contact door hun kind kinderen te laten uitnodigen en daarnaast mag het kind ook meebeslissen in activiteiten die ondernomen worden, waardoor het kind wel activiteiten doet die hem interesseren maar niet vervalt in een beperkt aantal interesses. Dit doordat ouders de beslissing uiteindelijk nemen. Taakjes (die onder 'verplichtingen vallen en dus vrije tijd zijn) komen vooral voor bij gezinnen waar meerdere kinderen zijn. De informatie die er is voor ouders, is bij sommige ouders wel stimulerend, maar een aantal ouders maakt ook gebruik van het internet waar ze activiteiten zoeken. Dit is voor hen voldoende informatie aanbod.
Geconcludeerd kan worden dat ouders wel weten om te gaan met de vrije tijd van hun kind. De begeleiding vanuit Kompaan lijkt ouders genoeg handvatten te geven om de opgave van het invullen van de vrije tijd vergemakkelijken.
Aanbevolen kan worden om het gezin tijdens het afbouwen van de behandeling ook goed in de gaten te houden. Kunnen ouders dan nog zo goed omgaan met de vrije tijd van hun kind, nu het aantal uren vrije tijd veel meer wordt? Hier kan in oudergesprekken en gesprekken met de ambulant begeleider aandacht aan besteed worden. Ook is het een interessant onderwerp voor een nieuw onderzoek.
Ouders zouden ook meer aandacht aan taakjes kunnen besteden, dus ook wanneer het kind enigst kind is, kan hij hier veel van leren.
Ouders gaven aan dat het krijgen van folders en tips (via Kompaan) wel stimulerend werkt, daarom het idee van een maandelijkse nieuwsbrief aan ouders waar een medewerker van de dagbehandeling vorm aan geeft. In deze nieuwsbrief staan leuke activiteiten voor de kinderen.
Organisatie | Fontys |
Afdeling | Fontys Pedagogiek |
Jaar | 2009 |
Type | Bachelor |
Taal | Nederlands |