Samenvatting

Het onderzoek legt verbanden tussen de docent en de leerlingbetrokkenheid / (school)motivatie. Waarom wordt bij de ene docent wel goede cijfers gehaald en is het rustig in de klas en bij de andere niet? Welke interventies, kennis, competenties, attitudes en persoonlijke eigenschappen kunnen de docenten gebruiken om de leerlingbetrokkenheid te vergroten? In hoeverre spelen de motivatie, de betrokkenheid van de leerling mee om goed onderwijs te bieden en te ontvangen? Er is veel onderzoek gedaan naar de leerlingbetrokkenheid en de schoolresultaten, maar weinig naar de wijze waarop de docenten de betrokkenheid van de leerling kunnen beïnvloeden. Dit heeft geleid tot het formuleren van de volgende centrale vraagstelling:
Welk docentgedrag, met de daarbij behorende competenties (zoals opgesteld door de Stichting Beroepskwaliteit Leraren (2004), kan een positieve bijdrage leveren aan de leerlingbetrokkenheid/ motivatie?
Om deze vraag te beantwoorden zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd:
1. Welk docentgedrag draagt bij aan de leerlingbetrokkenheid bij het onderwijs aan de leerling van het Vakcollege Amersfoort?
2. Welke didactische en of pedagogische handelingen van de docent draagt bij tot de leerling-betrokkenheid bij het onderwijs?
De antwoorden worden verzameld aan de hand van de instrumenten; docentenenquête, leerlingen enquête, oudervragenlijst, gesprekken met leerlingen en een lesopdracht volgens het format van het VCA, een interview met MT-leden en lesobservaties. Tevens heeft een groep docenten van het Vakcollege Economie aan een survey-onderzoek van de Universiteit van Twente meegedaan. De uitkomsten van dat onderzoek, samen met de uitkomsten van dit onderzoek komen sterk overeen. Bij de gedragsmatige en emotionele betrokkenheid van de leerling is een duidelijk verband te leggen met het docentgedrag. De inter-persoonlijke competentie van de docent is bepalend voor de leerling-betrokkenheid. Motivatie en leerlingbetrokkenheid voor het onderwijs (de school) hebben een directe samenhang. Wanneer het onderzoek is afgesloten, komen er aanbevelingen voor de professionalisering van het docententeam van het VCA met betrekking tot de leerlingbetrokkenheid bij het onderwijs en de schoolmotivatie van de leerling.