Samenvatting

In dit rapport bestuderen we voedselverspilling in de Nederlandse aardappelketen. We brengen hiervoor de keten in kaart en identificeren per ketenschakel de belangrijkste verspillingshotspots. De Nederlandse aardappelketen kan worden onderverdeeld in de volgende ketenschakels: zaadveredeling, teelt van pootaardappelen, teelt van consumptie- en zetmeelaardappelen, verwerking en retail en horeca. In dit rapport bestuderen we de keten van zaadveredeling tot aan verwerking en worden de retail en de horeca buiten beschouwing gelaten.

Per ketenschakel brengen we de verspillingshotspots in kaart. Hierbij zien we dat het veredelingsproces veel verlies met zich meebrengt. Echter, net als bij de ontwikkeling van nieuwe aardappelproducten in de verwerkende industrie, wordt dit vaak niet als voedselverspilling beschouwd, omdat deze stroom van aardappels oorspronkelijk niet bedoeld is voor menselijke consumptie. Tijdens de teelt en de verwerking van aardappels treedt ook verspilling op, soms door menselijke invloeden, maar ook door externe invloeden zoals weersomstandigheden. Ten slotte zijn er meerdere verspillingshotspots die te maken hebben met de afstemming in de keten, bijvoorbeeld vanwege onderlinge afspraken of gehanteerde specificaties.

We kunnen concluderen dat de verspillingshotspots in de Nederlandse aardappelketen zijn onder te verdelen in de volgende drie categorieën: verlies vanwege productontwikkeling, verlies tijdens het proces en verlies vanwege onvoldoende afstemming in de keten. Deze laatste categorie onderstreept het belang van ketenanalyse om voedselverspilling terug te dringen. Voedselverspilling vindt niet alleen plaats binnen individuele bedrijven, maar zeker ook wanneer opeenvolgende ketenschakels verschillende belangen hebben of onvoldoende communiceren. Daarnaast laat dit onderzoek zien dat het van groot belang is om de discussie te blijven voeren over de vraag wat nu voedselverspilling is en wat niet. De definitiekwestie komt aan de orde bij aardappels die verloren gaan in ontwikkel- en innovatietrajecten, maar ook bij het perspectief op aardappels die niet voldoen aan de eisen van de verwerker. Voor een teler kan dit onverkoopbaar restproduct zijn, maar evengoed kan dit beschouwd worden als verspild voedsel.