Samenvatting

In de afgelopen vijftien jaar is de leegstand binnen de kantoorportefeuille met circa 12% toegenomen. De totale hoeveelheid leegstaand kantooroppervlakte bedraagt nu zo'n 8.000.000 vierkante meter. Dit, in combinatie met het feit dat de eisen voor de duurzaamheid van gebouwen steeds strenger worden, heeft geleid tot het onderzoek naar energieneutraal transformeren van bestaand, leegstaand vastgoed. Hierin is onderzocht wat de mogelijkheden hiertoe zijn en op welke wijze men een dergelijke transformatie het beste kunt uitvoeren.

Hierbij stond de volgende hoofdonderzoeksvraag centraal:

"Is het reëel mogelijk bestaand, leegstaand vastgoed energieneutraal te transformeren? En op welke wijze zou dat mogelijk zijn?"
Om tot een antwoord te komen op de bovenstaande onderzoeksvraag is het onderzoek opgedeeld in twee fasen; een theoretisch onderzoek en een casusonderzoek. Door middel van het theoretische onderzoek is onder andere in kaart gebracht wat nu precies het maatschappelijke belang van een dergelijke transformatie is en naar welke gebruiksfunctie(s) men de leegstaande gebouwen het beste kan transformeren. Dit is onder andere gedaan door interviews te houden met gemeenten en burgers. Tevens is het vraagstuk naar energieneutraal transformeren in het theoretische onderzoek opgedeeld in energieneutraal bouwen en transformeren waarna in kaart is gebracht welke aspecten bij deze twee onderdelen komen kijken.
In het casusonderzoek zijn drie concepten ontwikkeld en toegepast op een casusgebouw om zo te onderzoeken of deze concepten geschikt zijn om een gebouw energieneutraal te transformeren. De concepten hanteren ieder haar eigen uitgangspunten. De drie concepten zijn:
 Duurzame installaties
 Passief bouwen
 Balans
Deze drie concepten zijn eerst bouw- en installatietechnisch uitgewerkt. Er zijn keuzes gemaakt voor de bouwkundige ingrepen die zullen worden uitgevoerd en de installaties die worden toegepast. Hier opvolgend is voor elk concept een berekening gemaakt van de kosten en is tevens de energieprestatiecoëfficiënt berekend. Deze EPC berekening is gemaakt aan de hand van de programmasoftware van Uniec. Deze berekening geeft na het invoeren van de bouwkundige gegevens en de toegepaste installaties de energieprestatie van het gebouw in een cijfer weer. Om te voldoen aan het keurmerk energieneutraal dient deze EPC ten minste 0,0 te zijn.
Om tot een conclusie te komen of energieneutraal transformeren mogelijk is en op welke wijze dit het beste te realiseren is, zijn de resultaten van de drie concepten met elkaar vergeleken. Op basis van deze gemaakte vergelijking kan de hoofdonderzoeksvraag als volgt worden beantwoord: het is mogelijk om bestaand, leegstaand vastgoed energieneutraal te transformeren. Dit is het beste te realiseren aan de hand van het concept “Balans”. Dit is gebaseerd op de volgende geconstateerde feiten:
 “Balans” haalt met de laagste investering de beste EPC score.
 Het concept “Passief Bouwen” voldoet niet aan de vereiste van een EPC score van 0,0.
 Het concept “Duurzame Installaties” voldoet wel aan de EPC score van 0,0, maar verbetert