Samenvatting

In 2013 kondigde Koning Willem-Alexander de transformatie van Nederland naar een participatiesamenleving aan, waarin vrijwilligerswerk een nog grotere rol ging spelen. Hoewel Nederland historisch gezien een hoge participatie in vrijwilligerswerk heeft gehad, toonde 2019 een daling, mogelijk door de coronapandemie. Deze ontwikkeling heeft ook organisaties zoals het Leger des Heils getroffen, dat sterk afhankelijk is van de inzet van vrijwilligers. Het Leger des Heils Midden-Nederland heeft daarom besloten om de werktevredenheid onder haar vrijwilligers te onderzoeken, om te begrijpen welke factoren van invloed zijn op hun tevredenheid, en om gerichte acties te kunnen ondernemen om deze te verhogen en daardoor effectiever vrijwilligers te werven en behouden.

Het onderzoek begon met een literatuurstudie om de termen ‘vrijwilligerswerk’ en ‘werktevredenheid’ te definiëren. Vervolgens zijn relevante thema’s geïdentificeerd die konden bijdragen aan het meten van de werktevredenheid. Het team ‘Vrijwillige Inzet’ selecteerde eerst vier relevante thema’s, namelijk ‘Begeleiding & Inwerken’, ‘Veiligheid’, ‘Waardering’ en ‘Werkzaamheden’. De resterende thema’s die uit de literatuur voortvloeiden waren ‘Motivatie’, ‘Persoonlijke relaties’, ‘Ontwikkelingsmogelijkheden’ en ‘Algehele werktevredenheid’. Deze thema’s zijn gemeten middels de afname van een online vragenlijst, welke is opgesteld aan de hand van de schalen van het tevredenheidsonderzoek (VTO) van de Nederlandse Organisatie Vrijwilligers (NOV).

Op basis van de resultaten van het onderzoek kan gezegd worden dat de vrijwilligers van regio Midden-Nederland van het Leger des Heils over het algemeen zeer tevreden zijn. Hiernaast blijkt uit de resultaten dat de belangrijkste motivatie voor vrijwilligerswerk is de wens om iets te betekenen voor anderen. Ook binnen de thema’s worden algemeen hoge gemiddelden behaald. Met name de thema’s ‘Begeleiding & Inwerken’, ‘Waardering’ en ‘Persoonlijke relaties’ werden gemiddeld het hoogst gewaardeerd met alle een gemiddelde score van 4 (5 punt Likert-schaal). Desondanks de hoge tevredenheid onder de vrijwilligers zijn er enkele verbeterpunten geïdentificeerd om de werktevredenheid te verhogen. Voor de vrijwilligerstak ‘Ambulant’, ligt de focus op de thema’s ‘Veiligheid’ en ‘Persoonlijke relaties’. Wat betreft de leeftijdsgroep van 35 tot 49 jaar, wordt aanbevolen om aandacht te besteden aan het thema ‘Ontwikkelingsmogelijkheden’. Ten slotte is er ook specifieke aandacht nodig voor de groep die 8 tot 12 uur per week actief is, waarbij het thema ‘Begeleiding & Inwerken’ aandacht behoeft.

Om de werktevredenheid naar een nog hoger niveau te brengen wordt aangeraden om voor de vrijwilligerstak ‘Ambulant’ nieuwe veiligheidstrainingen aan te bieden, heldere veiligheidsrapportageprocedures op te stellen en de onderlinge interacties te bevorderen. Voor de leeftijdsgroep van 35 tot 49 jaar kan het nuttig zijn om nieuwe werkbehoeften te onderzoeken en taakvariatie te bieden. Tot slot kan het proces van inwerken van vrijwilligers die 8 tot 12 uur per week actief zijn, verbeterd worden door het bieden van duidelijke communicatie en regelmatige check-ins. De uitvoering van deze aanbevelingen heeft het potentieel om de werktevredenheid van de vrijwilligers bij het Leger des Heils Midden-Nederland, naar een nog hoger niveau te brengen.