Samenvatting

Aanleiding: De opdrachtgever, Martinizorg Groningen, heeft aangegeven dat het huidige
medicatieproces op de locatie Oosterparkheem inefficiënt verloopt. De organisatie wil gebruik maken
van een nieuwe innovatie in de zorg, zoals een medicatie-app. Echter heeft de organisatie nog geen
inzicht in de houding van de zorgmedewerkers ten opzichte van het gebruik van een medicatie-app.
Daarbij vroeg de opdrachtgever zich af of er rekening moet worden gehouden met bepaalde factoren
voor zorgmedewerkers, tijdens het implementeren.
Vraag-en doelstelling: De vraagstelling van het onderzoek luidt als volgt: “Wat is er in de
wetenschappelijke literatuur bekend over de bevorderende en belemmerende factoren voor
zorgmedewerkers, die een rol spelen bij de implementatie van een medicatie-app?”. Het doel is om in
juni 2020 inzicht te hebben in wat er in de literatuur bekend is over de bevorderende en belemmerende
factoren voor zorgmedewerkers, die een rol spelen bij de implementatie van een medicatie-app.
Hierdoor kan Martinizorg Groningen analyseren of het implementeren van een medicatie-app haalbaar
is binnen de locatie Oosterparkheem, wat eventueel ook op andere locaties van Martinizorg in
Groningen toegepast kan worden.
Methodiek: Het onderzoek betreft een literatuurstudie. Om tot de artikelen te komen is er gezocht in
de databanken CINAHL, PubMed, MEDLINE, Psychology and Behavioral Sciences Collection en
PycINFO. De artikelen zijn verzameld doormiddel van het bepalen van duidelijke zoektermen en de
juiste zoekstring. De belangrijkste zoektermen waren: medication, application, implementation, nurses,
promoting, positive, negative en disadvantages. De artikelen zijn door de onderzoekers onafhankelijk
geselecteerd aan de hand van in-en exclusiecriteria.
Resultaten: De onderzoekers hebben negen artikelen gevonden die beïnvloedende factoren bevatten
voor de implementatie van een medicatie-app. Deze factoren zijn te verdelen onder vier thema’s:
kwaliteiten en attitudes van de zorgmedewerkers, kennis, training en ondersteuningsbehoeften,
technologie en invloeden op organisatorisch niveau. Een van de belangrijkste resultaten is dat de
adoptie van het gebruik van een nieuwe interventie afhangt van de nieuwsgierigheid en het vertrouwen
in de eigen capaciteiten van de zorgmedewerkers. Positieve ervaringen van implementatie verbetert
de motivatie en houding van de zorgmedewerkers tegenover het gebruik van de nieuwe interventie.
Veelvoorkomende problemen die in de onderzoeken zijn gerapporteerd waren het gebrek aan de juiste
kennis of training. Daarbij is het van belang om een transparante constructie van een medicatie-app te
ontwikkelen op basis van geloofwaardige bronnen. Doordat de app gebaseerd is op geloofwaardige
bronnen, krijgen zorgverleners meer vertrouwen om met de app te gaan werken.
Discussie: De resultaten van het onderzoek komen voor een deel overeen met de uitkomsten en
verwachtingen van gevonden literatuur wat beschreven is in de inleiding. De zoekstring is tot stand
gekomen met behulp van de mediatheek van de Hanzehogeschool Groningen. Dit maakt dat de
zoekstring is opgesteld met behulp van een professional op het gebied van onderzoek doen. Verder
hebben de onderzoekers onafhankelijk van elkaar de databanken doorzocht op relevante artikelen.
Gedurende het onderzoek heeft er regelmatig peer-feedback plaats gevonden. Door zowel de
opdrachtgever, docent als medestudenten uit de leergemeenschap. Gaandeweg het onderzoek is naar
voren gekomen dat er te weinig bekend was in te literatuur over implementatie van een medicatie-app.
Hierdoor is besloten om artikelen te includeren die ook over de implementatie van een algemenere
technologische interventie gaan.
Conclusie: Bevorderende factoren voor de zorgmedewerkers die een rol spelen bij de implementatie,
zijn onder andere dat het van belang is voor de zorgmedewerkers om positieve ervaringen op te doen.
Daarbij reageerde zorgmedewerkers positief op de promotie door de instelling van een nieuwe
interventie. Belemmerende factoren voor de zorgmedewerkers die een rol spelen bij de implementatie,
is onder andere dat angst en stress kan opspelen bij het implementeren waardoor de implementatie
vast loopt. Gebrek aan de juiste kennis en training is een oorzaak hiervan. Thuis (2017) beschrijft dat
sociale factoren ertoe kunnen leiden dat sommige mensen het moeilijk vinden om te veranderen. Tot
slot is er gaandeweg het onderzoek naar voren gekomen dat er te weinig bekend was in te literatuur
over implementatie van een medicatie-app. In totaal zijn er vier artikelen gevonden over de
implementatie van een medicatie-app.
Aanbevelingen: Er wordt aanbevolen om voor de implementatie, een instructie, training of voorlichting
te geven aan de zorgmedewerkers over het gebruik van de medicatie-app. Ook is het van belang om
een transparante constructie te hebben van een medicatie-app, op basis van geloofwaardige bronnen.
Wel raden de onderzoekers aan om verder vervolgonderzoek te doen naar de implementatie van een
medicatie-app, vanwege de maar vier gevonden artikelen over het onderwerp.