Samenvatting

Voor veel jongeren in het hoger onderwijs (hbo en wo) is de studententijd een periode waarin
regelmatig (veel) alcohol wordt gedronken. Daarnaast komt er in deze fase ook vaak voor het eerst
drugsgebruik ter sprake (Trimbos-instituut, 2021). Dit middelengebruik brengt verscheidene risico’s
met zich mee. De waarneming en ideeën, die mensen over de risico’s hebben, noem je ook wel de
risicoperceptie. Uit eerder onderzoek is gebleken dat de risicoperceptie van een adolescent over
middelengebruik een belangrijk bepalende factor is voor het al dan niet gebruiken van middelen
(Lipari & Jean-Francois, 2016). Dit onderzoek is in opdracht van onderzoeksbureau Breuer & Intraval
opgezet en heeft als doel om inzichten te krijgen in het middelengebruik van Nederlandse studenten
in Groningen en of op welke wijze dit middelengebruik samenhangt met de risicoperceptie die deze
studenten hebben tegenover het gebruik van middelen. De onderzoeksvraag luidt als volgt: ‘Wat is
de samenhang tussen het gebruik en de risicoperceptie ten opzichte van cannabis, ecstasy, cocaïne,
lachgas en alcohol bij Nederlandse studenten in Groningen?’.

De onderzoeksvragen zijn beantwoord aan de hand van een enquête. In de enquête zijn de
prevalentie en de risicoperceptie tegenover cannabis (wiet/hasj), ecstasy (MDMA), cocaïne, lachgas,
alcohol en bingedrinken uitgevraagd. De steekproef is onder 424 studenten getrokken die aan de
Rijksuniversiteit Groningen of Hanzehogeschool Groningen studeren. De gegevens van de enquête
zijn verwerkt en geanalyseerd in het statistische programma SPSS, versie 28.0.1.0.
Uit de resultaten kan worden geconcludeerd dat er bij de meeste middelen sprake is van een
samenhang tussen eigen gebruik en risicoperceptie. Cocaïne wordt door zowel gebruikers als nietgebruikers, als het schadelijkste en meest risicovolle middel ingeschat. De prevalentie van cocaïne is
laag onder Nederlandse studenten in Groningen en wijst erop dat cocaïne door de ingeschatte
risico’s minder vaak gebruikt wordt. Alcohol is het meest gebruikte middel onder studenten en wordt
(samen met cannabis) als minst schadelijk/risicovol ingeschat. Volgens Nutt et al. (2010) is alcohol
één van de schadelijkste middelen. Hier lijkt daarom sprake te zijn van een vertekende
risicoperceptie. Bingedrinken wordt door de meerderheid als redelijk schadelijk/risicovol ingeschat,
terwijl dit ook door de meerderheid van de studenten gedaan wordt. Hier lijkt sprake te zijn van
weinig of geen samenhang tussen de prevalentie en de risicoperceptie. Verder blijkt dat studenten
bovengenoemde middelen steeds schadelijker/risicovoller inschatten, naarmate de frequentie van
gebruik zou toenemen.

De resultaten van dit onderzoek kunnen worden ingezet voor vervolgonderzoek naar de risico’s van
middelengebruik, die bekend zijn bij studenten en redenen waarom studenten bij bepaalde middelen
de risico’s hoger/lager inschatten dan bij andere middelen. Daarnaast kunnen de resultaten ook
ingezet worden een interventie over alcoholgebruik op te richten, aangezien uit dit onderzoek blijkt
dat er sprake is van een vertekende risicoperceptie bij het middel alcohol onder Nederlandse
studenten in Groningen. Om er voor te zorgen dat de vertekende risicoperceptie verholpen wordt, is
het van belang om elke student op de hoogte te stellen van dezelfde en juiste risico’s van
middelengebruik. Een interventie is een mooie tool hiervoor.