Samenvatting

Over het algemeen is het zo dat visueel beperkte kinderen een achterstand oplopen in de motorische ontwikkeling ten opzichte van normaalziende kinderen. Daarnaast is het zo dat ook de uitvoering van motorische vaardigheden kwalitatief verschilt van die van normaalziende kinderen. Naar aanleiding van het steeds vaker succesvol inzetten van zogenaamde 'serious games' in het onderwijs en de gezondheidszorg is een projectgroep ontstaan genaamd GAMBAS (games for the blind and sighted) met als doel een 'serious game' te ontwikkelen voor visueel beperkte kinderen, die ze tevens met hun ziende vriendjes op een gelijkwaardig niveau kunnen spelen. Met deze game is het de bedoeling dat de motoriek van schoolkinderen met een visuele beperking wordt verbeterd, zodat de kinderen hier ook in het dagelijkse leven hun voordeel van hebben.
In de basisschoolperiode blijkt dat het pakket van motorische basisvaardigheden bij visueel beperkte kinderen nog niet ver genoeg ontwikkeld is waardoor ze vaak niet mee kunnen komen met leeftijdsgenoten. Dit verschijnsel kan worden verklaard door balansproblemen die veel visueel beperkte kinderen laten zien. Balans is namelijk de basale component van de fundamentele basisvaardigheden. Het kunnen voortbewegen is essentieel voor de zelfstandigheid en van groot belang in het dagelijks leven. Het instellen van een correcte lichaamshouding en het kunnen controleren van de lichaamsbalans is van invloed op de kwaliteit waarmee iemand zich voortbeweegt. Visueel beperkte kinderen zijn door het (deels) ontbreken van de visus (meer) afhankelijk van tactiele, auditieve, vestibulaire en proprioceptieve informatie. Visuele informatie is echter van groot belang als het gaat om de lichaamshouding en lichaamsbalans. Ten gevolge van de visuele beperking vormen ook de omgevingsfactoren en taakspecifieke eigenschappen een belemmering voor visueel beperkte kinderen in de deelname aan bewegingsactiviteiten.
Een Nintendo Wii game kan visueel beperkte kinderen de mogelijkheid bieden meer bewegingservaring op te doen. Dit is van groot belang omdat het opdoen van bewegingservaring de doelmatigheid van het bewegen bevorderd. Ten aanzien van het motorisch leren legt de Nintendo Wii de aandacht extern, kan impliciet leren worden gestimuleerd en behoort het aanbrengen van veel variatie in de game tot de mogelijkheid. Tevens is het zo dat games zeer motiverend zijn om in beweging te komen. Deze motivatie komt ten goede aan het leereffect.
Allereerst kan geconcludeerd worden dat de aspecten van het motorisch leren, aangesproken worden door de Nintendo Wii. Het balance board kan ingezet worden als trainingselement ten aanzien van het balanceren. Daarnaast kunnen computergames voor de Nintendo Wii zodanig ontworpen worden dat het spelniveau voor visueel beperkte kinderen gelijk is aan dat voor normaalziende kinderen.
Wat betreft het meten van de verandering in motorisch gedrag staat ter discussie dat de gemeten verandering naar waarschijnlijkheid ook deels het gevolg is van de opgedane bewegingservaring in de dagelijkse praktijk.
Ten aanzien van de meet- en evaluatiemethode wordt geadviseerd om twee tests uit te voeren. Ten eerste een statische balanstest met behulp van het Wii Balance Board en ten tweede de subtest voortbewegen van de TGMD-2. De conclusie is dat met behulp van de resultaten afkomstig van deze tests kan worden vastgesteld of de game inderdaad effect heeft gehad op de motorische vaardigheden gerelateerd aan het dagelijks leven.