Samenvatting

Er wordt een toenemend aantal plaatsingen van heup- en knieprotheses waargenomen met als hoofdoorzaak artrose. Het gevolg hiervan is een toenemende vraag naar postoperatieve extramurale oefenprogramma’s. Zo wordt er momenteel in enkele fysiotherapeutische praktijken hydrotherapie ingezet tijdens het revalidatieproces na het plaatsen van een totale heup- of knieprothese (THP of THK). Hoewel het gebruik van hydrotherapie in gevallen waar pijn en faling van het reguliere oefenprogramma een rol speelt wordt aanbevolen, is er een groot te kort aan onderbouwing van de effectiviteit hiervan. Dit onderzoek heeft het doel om een meetmethode op te stellen, welke het effect van het revalidatieproces bij inzet van hydrotherapie ten opzichte van het revalidatieproces op het droge onderzoekt tijdens de postoperatieve fase van totale heup- en knieprothese patiënten. Uit literatuuronderzoek naar de operatietechnieken en bijkomende gevolgen blijkt dat er een aantal bewegingsrestricties verbonden zijn in de herstelfase na een THP- of TKP-operatie. Hierdoor kunnen THP-patiënten geen metingen uitvoeren, waarbij de maximale gewrichtsstanden worden opgezocht. Voor TKP-patiënten geldt dat de metingen geen weerstandsoefeningen mogen bevatten. Veelgebruikte parameters in vergelijkbare THP en TKP onderzoeken zijn: pijn, kwaliteit van leven, fysiek functioneren, ROM, (in)stabiliteit, spierkracht, conditie en tevredenheid. Deze parameters worden, wanneer rekening wordt gehouden met de bewegingsrestricties, het beste weergegeven volgens de volgende testen: ROM, TUG, 1 RM maximaal test, HOOS (voor THP), KOOS (voor TKP) en de 6 MW-test. Deze testen zijn vervolgens verwerkt in een meetprotocol. Hierbij is de ROM meting zowel met een goniometer als in Kinovea uitgevoerd. Deze worden slechts uitgevoerd in het geval van een TKP. De 1 RM sub-maximaal test zal daarentegen alleen worden uitgevoerd in het protocol voor THP patiënten met behulp van de krachtapparatuur binnen APvF. Het opgestelde meetprotocol zal bij THP-patiënten een drietal keer worden uitgevoerd: In de eerste 2 weken postoperatief, 4-6 weken postoperatief en 6 maanden postoperatief. In het geval van een TKP worden de metingen uitgevoerd in de eerste 2 weken postoperatief, de tweede tot vijfde week postoperatief en de derde tot 6 maanden postoperatief. Het exacte meetmoment wordt bepaald in overleg met de behandelende fysiotherapeut. De meetmethode is getest op de betrouwbaarheid. Hierbij zijn 19 proefpersonen met een THP, TKP of artrose in de heup of knie onderzocht. De test-hertest methode geeft de volgende ICC-waardes: TUG 0.977, ROM (goniometer) flexie 0.976; extensie 0.976, ROM (Kinovea) flexie 0.995; extensie 0.941, 6MW 0.837, 1 RM sub-maximaaltest 0.965. Uit deze resultaten volgt dat de 6 MW-test praktisch niet inzetbaar is, volgens de opgestelde meetmethode. De 6 MW-test moet volgens bestaande protocollen, met behulp van een parcours van 20 meter, worden uitgevoerd. Daarnaast blijkt de 1RM sub-maximaaltest niet betrouwbaar te zijn, omdat er veel moest worden afgeweken van het opgestelde meetprotocol. Een betrouwbare meetmethode bevat geen 1RM sub-maximaaltest. Concluderend bevat een valide en betrouwbare meetmethode voor het achterhalen van het effect van hydrotherapie bij THP- en TKP-patiënten twee groepen: een hydrotherapiegroep en een groep op het droge. Beide groepen voeren op verschillende momenten in het revalidatieproces een drietal metingen uit, bestaande uit: de TUG-test, de 6 MW-test met behulp van een parcours, ROM-meting (TKP-patiënten) met behulp van een goniometer en de HOOS- of KOOS vragenlijst.