Samenvatting

Er is weinig bekend over de problemen op psychosociaal gebied waar jonge patiënten tussen de 15 en 50 jaar tegenaan lopen rondom het krijgen en hebben van een totale heupprothese. Daarnaast is er ook nog niet eerder gekeken naar de behoefte die zij hebben aan professionele en/of informele ondersteuning en begeleiding bij deze problemen. Dit gebrek aan kennis heeft dan ook geleid tot de volgende onderzoeksvraag: “Tegen welke problemen op psychosociaal gebied lopen patiënten tussen de 15 en 50 jaar aan vanaf het moment dat zij weten dat zij een totale heupprothese krijgen, tot 5 jaar na het hebben van een totale heupprothese en welke professionele en/of informele ondersteuning en begeleiding hebben zij hierbij nodig?”.
Binnen dit kwalitatief, beschrijvende onderzoek is gebruikgemaakt van een survey. De data zijn verzameld door middel van semi-gestructureerde interviews die face-to-face hebben plaatsgevonden aan de hand van een vooraf opgesteld topiclijst. In totaal zijn er negen interviews afgenomen. Deze interviews zijn onderverdeeld in drie patiëntencategorieën: patiënten die een totale heupprothese gaan krijgen, patiënten 6 weken na het krijgen van een totale heupprothese en patiënten tot 5 jaar na het krijgen van een totale heupprothese. Tijdens de negen interviews zijn geluidsopnames gemaakt die nadien getranscribeerd zijn. Tijdens de data-analyse zijn de data allereerst teruggebracht tot betekenisvolle tekstfragmenten, waarna deze ondergebracht zijn onder de bijbehorende hoofd- en subtopics. Vervolgens zijn deze gekoppelde tekstfragmenten horizontaal vergeleken. Uit de data-analyse vloeiden de volgende hoofdtopics voort: maatschappelijk, emotioneel, sociaal, behoefte aan informele ondersteuning en begeleiding en behoefte aan professionele ondersteuning en begeleiding.
Op maatschappelijk gebied worden problemen verwacht en ervaren met betrekking tot werk, zelfstandigheid en hobby’s. Patiënten geven onder andere aan het lastig te vinden afhankelijk te zijn van anderen. Ook het emotioneel welbevinden wordt sterk beïnvloed door het krijgen en het hebben van een totale heupprothese. Patiënten ervaren uiteenlopende emoties, zoals verdriet, eenzaamheid en schaamte. Op sociaal gebied ervaren patiënten vooral problemen binnen het gezinsleven, de relatie met hun partner en hun sociale omgeving. Patiënten geven aan onbegrip te ervaren, omdat het probleem aan de heup vaak niet zichtbaar is. Wat betreft informele ondersteuning en begeleiding geeft het merendeel van de patiënten aan voor lotgenotencontact open te staan. Daarentegen hebben patiënten geen behoefte aan professionele ondersteuning en begeleiding. Wel geven een aantal patiënten aan meer openheid en informatie te willen met betrekking tot het seksueel functioneren met een totale heupprothese.
Aan de hand van deze resultaten kan geconcludeerd worden dat er veel uiteenlopende problemen spelen bij het krijgen en hebben van een totale heupprothese op maatschappelijk, emotioneel en sociaal gebied. Patiënten wensen bij deze problemen geen verdere ondersteuning en begeleiding vanuit het Radboudumc, met uitzondering van meer informatie en openheid op het gebied van seksualiteit. Wanneer het lotgenotencontact bestaat uit het beantwoorden van wederzijdse vragen en het uitwisselen van ervaringen staat een groot deel van de geïnterviewde patiënten hier wel voor open.
Voortkomend uit de conclusie kan aan de praktijk worden aanbevolen om vanuit het Radboudumc meer informatie en openheid te bieden wat betreft het seksueel functioneren met een totale heupprothese. Daarnaast zou het goed zijn om patiënten de mogelijkheid te bieden tot lotgenotencontact. Patiënten geven aan geen behoefte te hebben aan professionele ondersteuning en begeleiding; toch kan het verstandig zijn om deze wel aan te bieden. Tot slot worden verschillende vervolgonderzoeken aanbevolen om dit onderwerp verder uit te diepen en meer kennis voor de praktijk beschikbaar te maken.