Samenvatting

In dit onderzoek staat de sensorische informatieverwerking bij jonge leerlingen met een autismespectrum stoornis centraal. Als leerkracht van groep 3 werk ik regelmatig met leerlingen waarbij de verwerking van binnenkomende prikkels en informatie vanuit de zintuigen minder goed verloopt, waardoor ze regelmatig overprikkeld raken in deze drukke wereld. De vele indrukken, prikkels en informatie die leerlingen ervaren en gelijktijdig moeten verwerken, gekoppeld aan de vele eisen die gesteld worden, zorgen al snel voor overprikkeling. Overprikkeling die uitmondt in explosief en moeilijk gedrag, veelal voortkomend uit frustratie en onzekerheid. Het beter begrijpen van dit gedrag en kennis van de werking van het autistisch brein, zorgt voor meer begrip, maar kan er ook toe bijdragen overprikkeling en frustratie te verminderen. Om de sensorische informatieverwerking van leerlingen vast te stellen zijn er verschillende checklists ontwikkeld die zintuiglijke beleving in kaart brengen. Het invullen van deze checklists gebeurt echter door ouders en/of leerkrachten. Dit betekent dat informatie over sensorische prikkelverwerking veelal bestaat uit interpretaties en meningen, terwijl de inbreng van de leerling, de ervaringsdeskundige, nihil is. Pas vanaf 11 jaar bestaat de mogelijkheid de leerling zelf een kindvragenlijst in te laten vullen. Wetende dat het verwoorden van emoties en gevoelens moeilijk is voor jonge leerlingen en met name voor leerlingen met autisme, onderzoek ik of een aanpak met behulp van een prentenboek met een aanvullend doeboek het wel mogelijk maakt om met deze leerlingen in gesprek te komen. Inspelend op de fantasie van de jonge leerling vertaal ik de sensorische prikkel-verwerking in een eenvoudig beeldend verhaal, waarmee het mogelijk wordt, samen mét het kind de eigen sensorische prikkelverwerking te verkennen en in kaart te brengen om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken van overprikkeling waardoor frustraties, boosheid en vaak explosief gedrag mogelijk verminderd kunnen worden.