Samenvatting

Op de Brede School Heuvel te Breda worden na schooltijd activiteiten georganiseerd. Vakkrachten worden hier voor ingehuurd. De vakkrachten zijn erg goed in hun vak, zoals techniek, muziek of dans maar zijn niet geschoold in het omgaan met kinderen met probleemgedrag.
Veel kinderen op de Brede School worden omschreven als multiproblem kinderen, kinderen die zowel thuis als op school veel problemen ervaren en dit uit zich vaak in probleemgedrag.
De vakkrachten lopen tegen verschillende problemen aan. Hoe bied je structuur aan kinderen, hoe deel ik de ruimte in, wat voor invloed heeft de omgeving op het gedrag van de kinderen, hoe kan ik de kinderen motiveren, hoe zorg ik dat ze hun aandacht net wat langer vasthouden en hoe ga ik om met kinderen die de gehele les verstoren? Daarnaast is er ook een vraag vanuit de organisatie. Hoe groot is de invloed van de omvang van de groep op het gedrag van het kind, moeten de vakkrachten extra ondersteuning krijgen en zo ja, op welke manier?
De probleemstelling die hierbij is geformuleerd: Welke adviezen kunnen gegeven worden aan de vakkrachten die werkzaam zijn op de Brede School Heuvel te Breda en de organisatie hiervan, om de naschoolse activiteiten te optimaliseren?

Door middel van literatuuronderzoek is duidelijk geworden dat multiproblem kinderen verschillend probleemgedrag vertonen. Een kort concentratievermogen, een gebrek aan sociale vaardigheden, veel agressie, een korte spanningsboog, niet bestand zijn tegen veranderingen en overbewegelijkheid komen bij veel kinderen in meer of mindere mate voor.
Er zijn verschillende theorieën geschreven die de omgang met dit soort kinderen beschrijven. De omgevingstheorie sluit het beste aan bij de kinderen van de Brede School. Zij beschrijven hoe probleemgedrag beperkt kan worden door de omgeving aan te passen en niet de problemen in het kind zelf.
Daarnaast is er in de literatuur naar voren gekomen dat er aan een aantal basisvoorwaarden moet worden voldaan in de omgang met kinderen die probleemgedrag vertonen. Structuur, een goede pedagogische relatie, grenzen stellen en duidelijkheid hebben veel invloed op het gedrag van het kind.

Door middel van praktijk onderzoek is gevraagd naar de ervaringen van de vakkrachten. Waar lopen zij tegen aan, hoe gaan zij om met probleemgedrag en hoe denken zij over begeleiding?
In de conclusie van dit onderzoek ontstond een tweedeling. Een groep die wel problemen ervaart en een groep die geen problemen ervaart. De groep die geen problemen ervaart bestaat uit vakkrachten die sportactiviteiten uitvoeren en een vakkracht die duidelijke structuur aanbiedt.
Verder opvallend was dat veel vakkrachten beschreven hoe ze door middel van straffen en belonen probleemgedrag aanpakken maar niet over het voorkomen daarvan.

De aanbevelingen zijn gericht op de soort activiteiten die worden aangeboden, de vorm van de activiteiten, het pedagogisch klimaat, de pedagogische relatie, het straffen en het belonen, de begeleiding en overige factoren.
De vakkrachten moeten door het gebruik van vaste onderdelen structuur aanbrengen en zorgen voor duidelijkheid. Daarnaast moeten ze zorgen voor een vertrouwensband tussen henzelf en de kinderen om de sfeer en de pedagogische relatie te verbeteren. Het is belangrijk dat ze hun activiteit goed aansluiten bij de interesses, de belevingswereld en het niveau van de kinderen.
Als laatste is begeleiding een vereiste en dan vooral door een coördinator, een brede school medewerkster en een stagiaire of onderwijsassistent.