Samenvatting

Veel gelovigen in Nederland zijn middels geloofsopvoeding bekend geraakt met het christelijk geloof. Soms zijn zaken uit de geloofsopvoeding gewaardeerd maar met andere elementen heeft men moeite. De contextuele benadering benoemt dit als legaat en delegaat. Een legaat is erfgoed en wordt doorgegeven aan de volgende generatie, soms na enige aanpassing. Een delegaat is erflast, waarbij de erfenis van de geloofsopvoeding als belastend wordt ervaren.

Onbekend is welke (de)legaten grootouders hebben ervaren in de geloofsopvoeding en hoe deze hebben doorgewerkt in de geloofsopvoeding van hun kinderen en kleinkinderen.

In dit onderzoek zijn veertien grootouders in de leeftijd van 53 tot 75 jaar die lid zijn van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) vanuit vier woonplaatsen op de Veluwe middels een diepte-interview bevraagd op ontvangen en gegeven geloofsopvoeding. Daarna zijn de resultaten voorgelegd aan een contextuele expert en een focusgroep, bestaande uit leidinggevenden vanuit de kerken.

Geconcludeerd kan worden dat (de)legaten het meest waarneembaar zijn rondom de religieuze praktijken en in het overdragen van een bepaald godsbeeld. Als legaat worden Bijbellezen bij de maaltijd, het bezoeken van een christelijke school en daarbij psalmen leren genoemd. De focusgroep benoemt doop en kerkelijke inzegening van het huwelijk als legaten.
Als delegaat worden het in stilte bidden bij de maaltijd, het Heilig Avondmaal en het gemis aan geloofsgesprek met de ouder genoemd. De focusgroep noemt ook het verminderen van de kerkgang als delegaat.

Het kost moeite om een angstig godsbeeld te veranderen, terwijl een gedifferentieerd godsbeeld vanuit de jeugd consistenter lijkt gedurende de levensloop.