Samenvatting

Deze scriptie is geschreven ten behoeve van de afsluiting van de studie Archeologie aan de Hogeschool Saxion. Het bijbehorende onderzoek is uitgevoerd in opdracht van EARTH-Integrated Archaeology en onder begeleiding van Timo Vanderhoeven en Ronald Visser. Aanleiding van het onderzoek was dat de instantie de waarde van diersporen als proxy bestudeerd wou hebben. Daarnaast was de wens om het geselecteerde bouwmateriaal te digitaliseren voor publicatiedoeleinden en onderzoeken of 3D-technieken toepasbaar zijn voor toekomstige projecten.
Het onderzoek in kwestie betreft het determineren, analyseren, digitaliseren en online presenteren van dierindrukken op Romeins bouwkeramiek, bestaande uit tegulae en imbrices. Hierin is de volgende hoofdvraag beantwoord: Hoe kunnen de resultaten van de inventarisatie van dierpootindrukken op dakpannen digitaal gepresenteerd worden? Het bestudeerde materiaal is afkomstig van een opgraving aan de Rotterdamsebaan, uitgevoerd door de archeologische dienst van de gemeente Den Haag in 2014. Het materiaal is afkomstig uit de derde eeuw na Christus.
Het onderzoek is in twee delen te onderscheiden: een literatuuronderzoek en een praktisch onderzoek. Dit laatste onderzoek is weer te onderscheiden in een analoog en digitaal deel. Als eerste is een literatuuronderzoek gestart, met als focus het verzamelen van informatie omtrent Romeins bouwkeramiek, het determineren van diersporen, digitalisatiepraktijken in de archeologie en eerder uitgevoerde onderzoek op dit gebied.
Als tweede heeft het analoge deel van het praktisch onderzoek plaatsgevonden. Dit deel bestaat uit de analyse van vijftien willekeurig gekozen dakpannen, onderzoek omtrent het productiecentrum en de determinatie van de dierindrukken. Het doel van de analyse was het vaststellen van de kennisstand omtrent de volgende zaken: het landschap en klimaat van Germania Inferior, productiecentra in de nabije omgeving van de vindplaats, de productie van tegulae en imbrices, de mogelijke productiesporen die tijdens dit proces gemaakt kunnen worden en de baksels waarmee de dakpannen zijn vervaardigd. Uiteindelijk zijn de dierindrukken gedetermineerd door middel van veldgidsen. Hierbij zijn de indrukken op de dakpannen vergeleken met indrukken in de natuur. Bij indrukken die lastig te determineren waren, is gefocust op de omvang en de grootte. Uiteindelijk zijn de resultaten van de determinatie vergeleken met de resultaten van de analyse, waaruit de conclusies zijn opgesteld.
Het derde en laatste onderzoek betreft het digitale deel van het praktisch onderzoek. Dit onderzoek bestond uit het fotograferen van de dakpannen, het vervaardigen van 3D-modellen en het creëren van een 3D-catalogus. Voor het fotograferen zijn negen dakpannen gekozen met een gevarieerd aantal dierindrukken. Van elke dakpan is een fotoset gemaakt, bestaande uit foto’s van elke zijde van de dakpan en frames van video’s om zo voldoende overlap te creëren tussen de foto’s. Voor het maken van de 3D-modellen is gebruikgemaakt van “Structure from Motion” (SfM) en de programma’s “Pix4D” en “Agisoft Metashape”. De modellen zijn verzameld in een 3D-catalogus, welke bestaat uit een 3D-pdf.