Samenvatting

Dit onderzoek is tot stand gekomen door de vraag vanuit Zorgboerderij Beumershoek om te onderzoeken in hoeverre paardentherapie een positief effect heeft op het cognitief functioneren van kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS). ASS beïnvloedt het handelen van de persoon op diverse ontwikkelingsgebieden, zoals, aandacht, informatieverwerking en concentratie (Lieshout, 2009). ASS is niet te genezen, om die reden is een behandeling niet gericht op het verhelpen van de ontwikkelingsstoornis, maar om symptomen ervan te verminderen (Delfos & Gottmer, 2008). Er is een groeiende belangstelling voor therapie met dieren (Beerda et al., 2014). Therapeutisch paardrijden kan er voor zorgen dat hyperactiviteit en prikkelbaarheid afneemt en sociaal communicatief gedrag toeneemt, waardoor paardentherapie een mogelijke oplossing is om symptomen van ASS te verminderen (Gabriels et al., 2018). Onderzoek naar paardentherapie staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn er veel positieve geluiden in de wetenschappelijke literatuur over de effectiviteit van paardentherapie (Lee et al., 2016).
Het doel van dit onderzoek is om na te gaan of paardentherapie een effect heeft op de cognitieve functies van personen met ASS en dit terug te koppelen aan Zorgboerderij Beumershoek. Met deze informatie is de zorgboerderij in staat om te beslissen of deze vorm van therapie kan worden toegevoegd aan het aanbod van de zorgboerderij en of dit de investering waard is. Hieruit is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd:
 
“In hoeverre heeft paardentherapie invloed op de cognitieve processen van volgehouden aandacht, snelheid van informatieverwerking en het concentratievermogen bij kinderen in de leeftijd van negen (9) tot zestien (16) jaar met een autismespectrumstoornis?”
 
In dit onderzoek is gebruik gemaakt van een gecombineerde onderzoeksmethode, bestaande uit zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek. Het kwantitatief onderzoek bestaat uit de afname van de diagnostische test d2. Deze test meet de aspecten volgehouden aandacht, snelheid van informatieverwerking en concentratie. Aanvullend op de d2 wordt er een kwalitatief onderzoek uitgevoerd. Deze bestaat uit evaluaties, interviews en observaties.
Uit de resultaten blijkt dat paardentherapie geen significant effect heeft op de cognitieve processen van volgehouden aandacht, snelheid van informatieverwerking en concentratie bij kinderen met ASS. De gemiddelde scores op de eindconclusie en de losse componenten van de d2 zijn bij de experimentele groep in de tweede meting echter wel meer toegenomen dan de gemiddelde scores van de controlegroep. Omdat deze eindconclusie van de d2 niet in numerieke waardes wordt uitgedrukt zijn hier geen statistische effecten van af te leiden.
Op basis van de resultaten kan worden aanbevolen om paardentherapie in te zetten op Zorgboerderij Beumershoek. Vanwege de visie van de organisatie om kinderen spelenderwijs en met behulp van dieren zich te laten ontwikkelen, past paardentherapie als therapiemethode voor kinderen met ASS bij Zorgboerderij Beumershoek.
De resultaten uit dit onderzoek zijn niet representatief voor de gehele doelgroep, om die reden wordt aangeraden om bij vervolgonderzoek gebruik te maken van een grotere groep deelnemers die representatief is voor de gehele groep personen met ASS. In dit onderzoek worden tevens geen conclusies verbonden aan de statistische factor waarin het paard bijdraagt aan de effecten. Voor vervolgonderzoek is het aan te raden om het paard mee te nemen als meetbare variabele en te onderzoeken in welke mate het paard bijdraagt aan een eventueel effect.