Samenvatting

Parkinsonpatiënten ondervinden problemen tijdens het gebruik van een rollator. Door hun handicap is het voor hen onmogelijk om op een normale manier een rollator te gebruiken. Het veranderde gangbeeld van deze patiënten, in combinatie met andere symptomen zoals tremoren, krachtverlies, bradykinesie en houdingsinstabiliteit, beperkt hen in het gebruik van een rollator. De grootste problemen worden duidelijk als de patiënt transfers wil inzetten. Transfers zijn het verplaatsen van zit naar staan en van staan naar zit. Door het onvolledig kunnen controleren van spierbewegingen ontstaat er valgevaar. De onderzoeksvraag is als volgt te formuleren: Is het mogelijk om een rollator te ontwerpen, speciaal voor Parkinsonpatiënten, waarmee het valrisico dat tijdens de transfers ontstaat, vermindert of verdwijnt? Het einddoel van dit project is het onderzoeken of het mogelijk is om voor dit valprobleem een oplossing te ontwerpen en om een aanzet te krijgen voor het mogelijk construeren van een specifieke rollator. In opdracht van BrabantZorg is er onderzoek gedaan naar mogelijke oplossingen om dit probleem te verhelpen.
Er is op een aantal vlakken onderzoek gedaan. Er is begonnen met het analyseren van het ziektebeeld. In deze analyse is ook het valprobleem in kaart gebracht. Daarna is er een marktonderzoek gedaan waarin de bestaande oplossingen voor het valprobleem zijn onderzocht. Vervolgens is de beweging geanalyseerd die de patiënt maakt tijdens het gaan zitten in een stoel. Daarna is er een krachtenanalyse gemaakt. In dit hoofdstuk worden de krachten beschreven die ontstaan als een gebruiker een rollator gebruikt. Vervolgens is het steunvlak van de rollator geanalyseerd. Ook worden de handvatten van de rollator geanalyseerd. De hoogte-instelling, de constructie en de positie van de handvatten ten opzichte van de gebruiker worden in dit hoofdstuk behandeld.
Uit deze analyses zijn een aantal eisen naar voren gekomen. De belangrijkste eisen worden hieronder weergegeven:
- Het ontwerp voorkomt vallen in voorwaartse en zijwaartse richting tijdens het maken van transfers.
- Het ontwerp moet een minimale handkracht van 267N kunnen verdragen.
- Het ontwerp moet een maximale handkracht van 570N kunnen verdragen.
- Het ontwerp is gericht op het gebruik van een verticale handkracht.
- Het ontwerp vergroot het steunvlak zodanig dat op het moment van loskomen van de zitting het steunvlak onder de gebruiker projecteert.
- Het ontwerp heeft een bredere wielbasis ten opzichte van de handvatbreedte.
Vervolgens zijn er vier concepten getekend. De keuze van het eindconcept wordt met behulp van de kardinale methode gerealiseerd. Dit eindconcept is verder uitgewerkt. Om de afmetingen en maten van dit concept te bepalen is er gekeken naar de antropometrie van de Nederlandse bejaarden. Vervolgens zijn er berekeningen gemaakt die het optredend moment, de buisdiameter en de doorbuiging van het materiaal bepalen.
Vervolgens is het eindconcept gemaakt in het programma SolidWorks, zie figuur 1. De belangrijkste kenmerken van het eindconcept:
- De afmetingen van het eindconcept komen overeen met de afmetingen van 90% van de Nederlandse bejaarden.
- Het frame bestaat uit een buizenconstructie met twee verschillende diameters zodat de constructie in en uit kan schuiven.
- Het in-en uitschuiven van de constructie wordt gerealiseerd door het plaatsen van een actuator.
- De hoogte-instelling van de handvatten wordt door het in-en uitschuiven van een actuator bewerkstelligd.
- Het steunvlak van de rollator is zodanig vergroot dat het lichaamszwaartepunt van de gebruiker bij het loskomen van de zitting van de stoel zich binnen het steunvlak van de rollator bevindt.
- De handvatbreedte is aangepast zodat de gebruiker in de stoel kan blijven zitten en de mogelijkheid heeft de rollatorhandvatten naast zich (op schouderbreedte) te krijgen.
Het ontwerp is vervolgens geëvalueerd in het programma SolidWorks met bijbehorende SIMULATIE-studies. Deze studies geven de optredende spanning als gevolg van de belasting(stress) en de verplaatsing van het materiaal(displacement) weer.
Als er gekeken wordt naar de resultaten van de verschillende SIMULATIE studies, kan er geconcludeerd worden dat het niet gelukt is om een realistisch ontwerp te maken. Dit houdt in dat het bij dit ontwerp, met de gekozen afmetingen ed., niet mogelijk is om met behulp van de rollator op te staan vanuit een stoel of zitpositie zonder dat het materiaal verbuigt. Als er gekeken wordt naar wat er in theorie mogelijk is dan zal het voor een Parkinsonpatiënt wel mogelijk zijn om met behulp van een rollator op te staan vanuit zitpositie. Door deze aanpassing wordt de juiste lichaamshouding gewaarborgd. Het ontwerp bezit een voldoende groot steunvlak wat voor de gebruiker nodig is tijdens het maken van de transfers en voor het opstaan met behulp van een rollator. Daarbij zorgt het geleidelijke verplaatsen van de hoogte van de handvatten door middel van een actuator ervoor dat de gebruiker gecoördineerd en stabiel de transfers kan inzetten.
Uit dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat de doelstelling behaald is, maar dat er geen realistisch ontwerp tot stand is gekomen.