Samenvatting

Binnen de gehandicaptenzorg zijn steeds meer cliënten met psychiatrische problematiek. Maar is niet altijd de kennis en expertise in huis om hiermee om te kunnen gaan. Begeleiders in de gehandicaptenzorg kunnen door het gebrek aan duidelijkheid over de omgang met deze specifieke cliëntengroep het gevoel hebben bij elke specifieke casus zelf het wiel uit te moeten vinden. Dit is ook het geval geweest op Waddenzee 60-Robbengat 1. Deze woonlocatie van Ipse de Bruggen (bestaande uit twee individuele woningen) kreeg in 2017 te maken met een cliënt met een psychotische stoornis. Het team van deze locatie wist niet wie precies benaderd zou moeten worden voor de verschillende problemen. Ook was de handelingswijze onduidelijk.

In dit onderzoek is gekeken naar welke problemen de begeleiders van Ipse de Bruggen ervaren bij de begeleiding van cliënten met de comorbiditeit LVB en Psychiatrische problematiek. Hierbij is vooral gekeken naar de problemen waar de begeleiders tegenaan lopen door het gebrek aan beleid en/of richtlijnen van de organisatie voor deze doelgroep. Dit onderzoek betreft een kwalitatief onderzoek waarbij gebruik gemaakt werd van fieldresearch. Om een antwoord te vinden op de hoofdvraag welke problemen begeleiders ervaren bij de begeleiding van cliënten met de comorbiditeit LVB en psychiatrische problematiek is gebruik gemaakt van semigestructureerde interviews met negen respondenten die allen gedurende de uitvoer van dit onderzoek werkzaam waren bij Ipse de Bruggen. Tijdens het analyseren van de resultaten is gebruik gemaakt van een topicboom.

Uit dit onderzoek kwam naar voren dat alle respondenten een groei zien van het aantal cliënten met een dubbele of zelfs driedubbele diagnose. Ook kwam naar voren dat hiervoor specifieke kennis nodig is. De respondenten in dit onderzoek ervaren problemen bij het delen van kennis tussen mensen binnen Ipse de Bruggen onderling. Zowel vanuit Parnassia (geestelijke gezondheidszorg) als vanuit diverse andere disciplines wordt expertise niet gedeeld met andere (woon) locaties binnen Ipse de Bruggen. Over de kennis die nodig is gaf één van de respondenten een mooie vergelijking met bakken. Hij zegt: “Kijk een simpel broodje bakken kunnen we allemaal wel, maar een goed gebakje maken, dat kan niet iedereen. En dat is deze jongen. En dat is prima, maar dan moeten daar wel de middelen voor zijn.” Om de kennis te vergroten geven respondenten aan graag meer praktijkgerichte scholing en training te willen krijgen. Ze willen deze echter alleen als het aansluit bij de problematiek die op de locatie wordt ervaren. Ook moet snel geschakeld kunnen worden in de trainingen, zodat de kennis niet achterloopt op het gedrag van de desbetreffende cliënt.

Verder geven de respondenten aan graag te willen weten wat gedaan moet worden als cliënten psychiatrische problematiek (blijken te) hebben. Dit zou kunnen met richtlijnen/beleid, zodat het gevoel van ‘maar wat te doen’ verminderd kan worden. Hiervoor is wel een voorwaarde dat bij de ontwikkeling van deze richtlijnen en of dit beleid veel contact is met de medewerkers van de vloer. Dit om ervoor te zorgen dat de richtlijnen niet alleen bekend zijn aan de medewerkers, maar ook daadwerkelijk toepasbaar zijn in individuele locaties.
Om aan te sluiten bij de vraag van de respondenten naar meer praktijkgerichte trainingen en kennisvergroting, is bij dit onderzoek een boek gemaakt met teaminterventies. Hiermee kan een praktijkgerichte teamdag georganiseerd worden. Door gebruik te maken van diverse opdrachten waarbij begeleiders zelf aan de slag gaan (eventueel met hulpmiddelen) wordt de kennis en expertise vergroot. Door als locatie zelf een teamdag te organiseren, wordt de kans dat kennis snel veroudert verminderd.