Samenvatting

Tot op heden kenmerkt langdurige verblijfszorg in de GGZ zich door veiligheid, rust en regelmaat. Door veranderende praktijkervaringen, beleidsmaatregelen en academische bevindingen ontstaan er mogelijkheden om hier verder in te ontwikkelen en cliënten meer kansen te bieden tot herstel. Afdeling X van instelling Y vraagt zich af hoe zij dit kunnen bewerkstelligen bij de huidige cliëntenpopulatie en is daarom specifiek geïnteresseerd in de toepassingen van Active Recovery Triad (ART). Onderzocht wordt met welke methoden professionals van afdeling X het herstelproces van de cliënt kunnen bevorderen. De huidige aanpak voor herstel op afdeling X wordt eerst geanalyseerd en tevens wordt onderzocht hoe de professionals hier tegenaan kijken. Vervolgens wordt hen gevraagd wat zij zelf nodig achten om herstel te bevorderen. Tot slot worden de aspecten van ART onderzocht voor hun bijdrage aan het herstelproces van de cliënt.
Dit onderzoek is kwalitatief van aard, wat betekent dat de beleving van de respondenten centraal staat. Om deze reden wordt door middel van semigestructureerde interview aan de respondenten gevraagd hun ervaringen en beweegreden te delen omtrent herstel om afdeling X.
Zij schetsen in deze interviews een beeld van de huidige situatie en krijgen voldoende vrijheid om hun gedachten te delen over wat er verbeterd kan worden aan de werkwijze omtrent herstelbevordering op de afdeling. 10 professionals van instelling Y, werkzaam op afdeling X, zijn geselecteerd als respondenten van dit onderzoek. Zij zijn willekeurig geselecteerd op functie, leeftijd, opleidingsachtergrond, de periode waarin zij werkzaam zijn binnen de GGZ en de periode waarin zij werkzaam zijn op afdeling X. Verdere persoonskenmerken zijn niet relevant voor dit onderzoek, waardoor deze gegevens volledig zijn geanonimiseerd.
In de eerste deelvraag ‘Hoe wordt op dit moment invulling gegeven aan herstel op afdeling X?’ komt naar voren dat de cliënt gehospitaliseerd is. De professionals benoemen voldoende kennis en vaardigheden om de zelfstandigheid van de cliënt te bevorderen, echter door gebrek aan overeenstemming in het team gebeurt dit niet altijd, ten nadelen van het herstelproces van de cliënt. De professionals vertellen dat er veel te behalen valt in de maatschappelijke participatie van de cliënt. In de tweede deelvraag ‘Wat is volgens de professionals nodig om herstel te bevorderen op afdeling X?’ wordt geconcludeerd dat er behoefte is aan afstemming in het team. Volgens de respondenten wordt er overbodig overgenomen door de professionals op afdeling X. Belangrijk voor dit probleem is dat er afspraken worden gemaakt omtrent de zelfstandigheid per cliënt. Dit geeft de professionals een richtlijn om bij te dragen aan de zelfstandigheid en vermindering van negatieve effecten van hospitalisatie. De professionals vertellen dat zij kennis en inzichten missen in het team, zij hebben behoefte aan agogen en ervaringsdeskundigen. Tevens hebben de professionals behoefte aan het actiever betrekken van de naasten in de behandeling van de cliënt. Zij kunnen een grote meerwaarde hebben in het herstelproces. In de derde deelvraag ‘Welke aspecten van ART kunnen bijdragen aan het herstelproces van de cliënt op afdeling X?’ komt naar voren dat de professionals vooral geïnteresseerd zijn in een verbetering van de samenwerking in de triade, een verbetering van de maatschappelijke participatie van de cliënt en de zorgstandaard die ART biedt, die een bijdrage zal leveren aan de samenwerking in het team.
Uit de hoofdvraag ‘Met welke methoden kunnen professionals van afdeling X het herstelproces van de cliënt bevorderen?’ zijn de volgende methoden naar voren gekomen: ‘voorkomen van overbodige overname’, ‘bieden van herstelbevorderende daginvulling’, ‘afspraken maken omtrent zelfstandigheid cliënt’, ‘uitbreiden disciplines’, ‘actievere inzet triade’, ‘herzien behandelplannen’ en ‘zorg- en begeleidingsstandaard’.
Kijkend naar de bevindingen zullen de professionals als bijdrage aan het herstelproces van de cliënt op korte termijn het behandelplan moeten herzien en afspraken moeten maken omtrent de zelfstandigheid van de cliënt. Op lange termijn zullen de professionals actiever de naasten dienen te betrekken, een zorgstandaard introduceren en disciplines dienen toe te voegen aan het vaste team.