Samenvatting

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs test in Nederland, aan het eind van een vierjarig traject, de beheersing van de beroepscompetenties voor iedere beroepssector. Hierbij wordt getest of de leerling het vermogen of de handelingsvaardigheden heeft die hem in staat stelt om op adequate wijze taken uit te voeren, oplossingen te vinden en deze te realiseren in een realistische context (Onstenk, 1999).

Voor de onderzoeksgroep kan het bovenstaande vertaald worden naar het kook- en serveergereed maken van een tweegangenmenu. De leerling krijgt hierbij recepten voorgelegd die sterk lijken op, maar net niet overeenkomen met, wat de leerling gedurende de opleiding heeft geleerd.

Tijdens het centrale examen valt op de onderzoeksschool al een aantal jaren op dat leerlingen minder presteren als verwacht mag worden, op basis van eerder behaalde resultaten. Met als resultaat een verlaagde kans op het slagen voor het vmbo-examen.

In dit onderzoek wordt gekeken naar wat nodig is om de leerling, aangeleerde competenties en strategieën te laten toepassen tijdens het centraal examen. Met als doel de resultaten voor het centraal examen meer in lijn te brengen met het schoolexamen. Een leerling krijgt hiermee een betere kans op het slagen voor het vmbo-examen.

Om deze vraag te beantwoorden wordt er duiding gegeven aan de begrippen competentie en strategie. Baartman & De Bruijn (2011) geven aan dat een competentie uit de integratie van kennis, vaardigheden en attitude bestaat. Waarbij de attitude bestaat uit de beroepshouding die hoort bij het uitoefen van, in dit onderzoek, het beroep kok.