Samenvatting

Onderzoeksvraag: hoe kunnen wij op openbare basisschool De Hobbitstee ons voorbereidend, ons aanvankelijk en ons voortgezet schrijven verbeteren zodat onze leerlingen groep 8 verlaten met een duidelijk leesbaar eigen handschrift en voldoende schrijftempo?
Onderzoeksgroep:
Leerkrachten van groep 1 tot en met groep 8
Conclusie:
Op o.b.s De Hobbitstee is het heel goed mogelijk om op korte termijn heel veel te realiseren met weinig werkdrukbelasting voor het team. Een aantal zaken zijn eenvoudig te bewerkstellingen zonder al te veel verandering in een keer. Als antwoord op mijn onderzoeksvraag en deelvragen geef ik aanbevelingen. Deze zijn verdeeld in aanbevelingen voor op korte termijn, evenals aanbevelingen voor op lange termijn.
Mijn belangrijkste aanbeveling is het ontkoppelen van het leren lezen en het leren schrijven.
Als een kind leert lezen is het feitelijk bezig om uit woorden de letters te analyseren en te benoemen. Als het kind zover is dat het losse letters kan herkennen, kan benoemen en kan combineren tot een woord, dan is er pas sprake van lezen. Als het kind tot dit stadium is gekomen, dan is het feitelijk pas echt schrijfrijp. Dan kan het leren van letters schrijven en verbonden letters in woordjes schrijven beginnen.
Een direct advies voor dit ontkoppelingsproces is dus eigenlijk pas na de kerstvakantie of later (aanvang groep 4) te beginnen met het aanvankelijk schrijven. Letters schijven moet starten vanuit een betekenisvolle, taalkundige situatie. De schrijfletters moeten worden aangeboden in lettergroepjes die logischerwijs bij elkaar horen en niet de volgorde die bepaald wordt door de leesmethode die wordt gehanteerd. Op die manier wordt het schrijfproces ondergeschikt gemaakt aan het proces van het technisch leren lezen. Maar ook het lezen zal moeizamer gaan. Door het ontkoppelen zullen zowel de resultaten van het lezen als de resultaten van het schrijven verbeteren.