Samenvatting

Prof. dr. Monica den Boer sprak haar oratie uit ter aanvaarding van haar Leerstoel Militaire Politie Operaties (MPO) bij de vakgroep Krijgswetenschappen. Zij ontvouwde in When Peace falls to Pieces: Prospects for Military Policing in Turbulent Times hoe de oorlog in Oekraïne een serie nieuwe dreigingen heeft veroorzaakt die vanuit het oogpunt van de militaire politiefunctie kunnen en moeten worden aangepakt.
Het uitgangspunt daarbij vormde dat militaire politie organisaties en gendarmeriekorpsen zoals de Koninklijke Marechaussee, de veiligheidsvoorziening tussen civiel politieoptreden en militaire interventie op degelijke wijze kunnen vervullen omdat zij over een strategische inzetbare capaciteit beschikken. Daarnaast kunnen ze tegen de achtergrond van uiteenlopende veiligheidsscenario’s specialistische en snelle interventies kunnen plegen over het gehele geweldsspectrum. Van groot belang in de context van de pluralisering van de politiefunctie is dat goed wordt nagedacht over de onderlinge complementariteit tussen alle relevante veiligheidsactoren, zowel binnen als over de grenzen.
De analyse bood de basis voor de toekomstige ambities binnen de Sectie Militaire Politie Operaties, namelijk het verrichten van onderzoek naar de uitoefening van de militaire politiefunctie in het kader van stedelijke oorlogen, de aanpak van ondermijning, de georganiseerde misdaad en het terrorisme. Daarnaast wil de sectie meer onderzoek doen naar de inzet van de militaire politiefunctie bij de aanpak van hybride conflicten, zoals de georganiseerde inzet van migranten als wapen. Maar ook het wezenlijk veranderende veiligheidslandschap rondom border security krijgt aandacht, zowel als gevolg van de instabiliteit in de ring rondom Europa, de sterk verslechterde veiligheidssituatie aan de oostflank van Europa, en de gevolgen van klimaatverandering voor bijvoorbeeld de maritieme grenzen. Tenslotte ging Den Boer dieper in op de vraag welke inzet gepleegd zou kunnen worden op het koppelvak tussen de militaire politiefunctie en stability policing, zoals security sector reform (SSR) en het trainen en adviseren van buitenlandse politiemissies. Rode draad in de oratie vormde de bijdrage die de inzet van de militaire politiefunctie betekent voor de bescherming van de integriteit van de democratische rechtsstaat, zowel nationaal als internationaal.